Logopedisten behandelen aandoeningen op verschillende gebieden. Zo kan het gaan om stem, taal, spraak, gehoor, maar ook slikken en persoonlijke communicatie (bijvoorbeeld gebaren, liplezen en/of de zoektocht naar spraakversterkers). Logopedie is dan ook voor elke leeftijd. Van een pasgeboren baby tot je (over)grootouders, iedereen kan baat hebben bij logopedische begeleiding. Een logopedist kan binnen verschillende settingen werkzaam zijn. Zo kun je denken aan het onderwijs, maar ook een zorginstelling of een vrije vestiging zoals Logopediepraktijk Lindevallei (dat noemen we ook wel eerstelijnszorg). Hierbij werken wij vaak nauw samen met andere professionals, zoals een fysiotherapeut, leerkracht, arts of ergotherapeut. Ook hebben we regelmatig contact met de consultatiebureauartsen en de wijkverpleegkundigen uit de omgeving.
Verwijzing naar een logopedist
Je wil naar een logopedist. Maar hoe? Je kunt contact met ons opnemen via de telefoon of mail als je een verwijzing hebt gekregen van bijvoorbeeld de huisarts, tandarts of een andere specialist. Maar ook zonder verwijzing kun je bij ons terecht, want wij werken ook via DTL (Direct Toegankelijke Logopedie: een behandeling starten zonder een verwijzing). Samen kiezen wij een moment voor een eerste afspraak. Tijdens dit intakegesprek zal de logopedist je allerlei vragen stellen om duidelijk te krijgen wat er precies aan de hand is en hoe dit kan zijn ontstaan. Soms zal je al wat adviezen mee naar huis krijgen of starten we alvast met een deel van een observatie of onderzoek. Dit gebeurt natuurlijk allemaal in samenspraak en alleen met jouw toestemming.
Onderzoek en behandeling
Na de intake maken we indien nodig een nieuwe afspraak. De logopedist zal je vertellen wat er tijdens die afspraak zal gaan gebeuren. Dit kan bijvoorbeeld een (vervolg)onderzoek zijn, een observatie of een spelmoment met je kind. Naar aanleiding van de intake en het onderzoek of de observatie stelt de logopedist een logopedische diagnose. Samen met jou wordt dan besproken wat deze diagnose voor gevolgen kan hebben op je dagelijks leven en hoe het behandeltraject ingedeeld zal gaan worden. Aansluitend zal het behandeltraject worden opgestart of afgerond wanneer blijkt dat logopedie niet nodig is.
Logopedie zit in de basisverzekering en wordt daarom volledig vergoed. Vanaf 18 jaar wordt wel eerst aanspraak gemaakt op het eigen risico. Wij declareren rechtstreeks voor je bij de zorgverzekeraar. Hier hoef je zelf niets voor te doen.
Stem
De meeste mensen gebruiken hun stem om met anderen te kunnen communiceren. Wanneer je last hebt van je stem, kan dit problemen opleveren in deze communicatie. Er kan dan bijvoorbeeld gedacht worden aan heesheid of een schorre stem. Voor deze stemklachten kunnen verschillende oorzaken zijn, zoals een verkeerd adempatroon. De logopedist kan helpen om de stem weer zo optimaal mogelijk te kunnen gebruiken, zonder klachten. Daarnaast kunnen er ook tijdens het zingen problemen met de stem ontstaan. De logopedist kan ook hier vaak bij helpen.
Hyperventilatie
Hyperventilatie kent vele uitingsvormen die per persoon verschillend kunnen zijn. Globaal gezien komt het neer op een manier van ademen waarbij de adem en het lichaam niet goed op elkaar zijn afgestemd, met alle gevolgen van dien. Symptomen die vaak genoemd worden zijn duizeligheid, tintelingen, hartkloppingen en/of ademnood. Hyperventilatie kan optreden als een plotselinge aanval, maar ook als een vrijwel constante manier van ademen. De logopedist kan helpen door een functioneel en evenwichtig adempatroon aan te leren.
Spraak
We spreken allemaal elke dag veel woorden uit. Het is belangrijk dat elke klank goed uitgesproken wordt, zodat anderen je kunnen verstaan en begrijpen. Als je klanken gaat verwisselen, kan een woord namelijk een heel andere boodschap krijgen. Denk bijvoorbeeld aan ‘toetje’ in plaats van ‘koekje’. Dit kan door verschillende oorzaken gebeuren: het aanleren van klanken kan bijvoorbeeld vertraagd gaan of op latere leeftijd kunnen problemen ontstaan door bijvoorbeeld de ziekte van Parkinson of als gevolg van een hersenbloeding. De logopedist van Logopediepraktijk Lindevallei kan helpen om de juiste uitspraak aan te leren.
Taal
Taal is heel belangrijk in ons leven om goed te kunnen communiceren, maar we maken ons ook verstaanbaar met taal, we kunnen gevoelens uitdrukken, onze behoeftes duidelijk maken, contact leggen met anderen en informatie tot ons nemen. Taal is belangrijk om ons verder te kunnen ontwikkelen op zowel sociaal als intellectueel gebied. Toch is dit spreken, lezen en schrijven van taal niet voor iedereen even vanzelfsprekend. De logopedist kan helpen om de taalontwikkeling te stimuleren waardoor deelname in de dagelijkse maatschappij zo optimaal mogelijk zal zijn.
Taalontwikkelingsstoornis (TOS)
Bij iemand met TOS is er iets mis met het aangeboren vermogen om taal te leren. Dit houdt in dat taal in de hersenen minder goed wordt verwerkt. De algehele spraak- en/of taalontwikkeling verloopt anders of langzamer dan bij leeftijdsgenoten. Een persoon met TOS heeft een normale intelligentie en een goed gehoor, maar de uitingsvormen kunnen bij iedereen anders zijn. Er kan dan gedacht worden aan moeite hebben met begrijpen, moeite met klanken goed uitspreken, kromme zinnen maken, snel(ler) gefrustreerd zijn, moeite met begrijpelijk vertellen en het kan moeilijk zijn om woorden te onthouden of op te roepen.
De logopedist kan handvatten bieden en aanleren om met een TOS goed mee te kunnen draaien in de dagelijkse maatschappij. Daarnaast kan de logopedist ook de omgeving (ouders/verzorgers, leerkrachten, opvang) van de persoon met TOS ondersteunen in hoe zij het beste kunnen omgaan met dit taalprobleem.
Afwijkend mondgedrag (OMFT)
De spieren in en om de mond dienen sterk genoeg te zijn om duidelijk te kunnen spreken en goed te kunnen slikken. Als de spieren niet goed in evenwicht zijn, kan dit de uitspraak bemoeilijken, met bijvoorbeeld als gevolg dat iemand kan gaan slissen. Een andere mogelijkheid is dat er slikproblemen ontstaan. Afwijkende mondgewoonten worden ook vaak opgemerkt door een tandarts of orthodontist. Zij kunnen dan adviseren om naar een logopedist te gaan voor een behandeling OMFT (Oro-Myo-functionele therapie). Wij werken met deze vorm van actieve therapie om de spieren in het mondgebied weer in balans te brengen. De logopedist kan zo helpen met het afleren van het afwijkend mondgedrag en het aanleren van het juiste mondgedrag.
Soms werken we met een Myobrace. Dit is een zacht siliconen bitje dat de hele nacht én een uur overdag gedragen wordt. Het traint de mondspieren (voornamelijk de tong), zodat je een juiste tongpositie in rust hebt. De trainer is een waardevolle aanvulling op de OMFT-oefeningen.
Stotteren
Stotteren is een stoornis in de vloeiendheid van het spreken. Iemand die stottert heeft hier zelf geen controle over, maar heeft wel door dat hij of zij stottert. Het kan dan ook zijn dat diegene ‘vluchtgedrag’ laat zien en de stotters probeert te vermijden door een andere woordkeus of door überhaupt zo min mogelijk te spreken. Aan de andere kant kan een persoon die stottert ook ‘vechtgedrag’ laten zien. Er kan dan gedacht worden aan het onnatuurlijk knipperen met de ogen en het bewegen van armen of benen. De mate van het stotteren zal en kan variëren per situatie. De logopedist kan helpen om te leren omgaan met het stottergedrag en de spraak vloeiender te krijgen.
Broddelen
Broddelen is een stoornis in de vloeiendheid van het spreken. Iemand die broddelt spreekt vaak snel en onverstaanbaar, met een hoog en/of wisselend spreektempo. Een broddelende spreker heeft dit zelf vaak niet door en zal hier dus ook op gewezen moeten worden door de omgeving. Uitingsvormen kunnen zich onder andere voordoen in de vorm van het verwisselen van lettergrepen, woorden in elkaar schuiven, onjuiste spreekpauzes en/of een onlogische zinsmelodie. De logopedist kan helpen door de persoon die broddelt zich hier bewust van te laten worden en handvatten te bieden om te leren omgaan met het broddelen en de spraak vloeiender te krijgen.
Lees- en spellingsbegeleiding
In de onderbouw van de basisschool kan worden opgemerkt dat een kind moeite heeft met (de voorwaarden voor) lezen en/of spelling, zonder dat er direct sprake is van dyslexie. Een logopedist kan helpen door deze voorwaarden extra sterk te ondersteunen, de fonologische ontwikkeling een boost te geven, de algehele taalontwikkeling op te pakken of een voorschotbenadering in te zetten (meestal vanaf begin groep 2). Bij oudere kinderen zal gebruik worden gemaakt van een multisensoriële spellingsmethode die aansluit bij de methode die op school wordt gebruikt. Dit zal, met goedkeuring van de ouders/verzorgers, in overleg met school gebeuren om zo bij elkaar te kunnen aansluiten.
Gehoor
Om te kunnen communiceren is het gehoor nodig. Hoe goed iemand hoort beïnvloedt namelijk de reactie op een ander. Goed horen is daarom van groot belang. De logopedist zal het gehoor dan ook altijd als aandachtspunt meenemen tijdens de behandeling en wanneer nodig in overleg een gehoortest adviseren. Verder kan een logopedist ondersteunen in het aanleren van liplezen of ondersteunende gebaren.
Eten en drinken
Eten en drinken doen we allemaal gedurende de dag. Voor sommige mensen is dit echter niet zo vanzelfsprekend en treden er problemen op met bijvoorbeeld (ver)slikken en/of kauwen. De logopedist van Logopediepraktijk Lindevallei kan dan helpen door samen te kijken welke moeilijkheden zich voordoen en hoe deze wellicht kunnen worden verholpen.
Preverbale logopedie
Logopedie is voor alle leeftijden. Ook vlak na de geboorte of tijdens het eerste levensjaar kunnen zich problemen voordoen met bijvoorbeeld de borstvoeding, de contactname en/of het niet aanwezig zijn van brabbelen. Een preverbaal logopedist kan dan helpen om deze moeilijkheden te onderzoeken en te verhelpen.
